КЭМАЛЭ ШЭВНЫШТ

КӘМАЛӘ ШӘВНЫШТ

Амјәзо

-Зә, һеј, һа Амјәзоа!

-Ҹонә Амјәзо!

-Ружы де хәј бо, шинә Бо!

-Һар ружы де хәј бо, чымы Боли!

-Зә, ныштәбим, ыштән-бәштә бә думот шәбим. Һаканә дард пегәтејдә одәми, ыштәнән зынејдәним чич быкәм. Дарди, хывәти егәтәше мы, тынән һич вотејдәниш, ымруж манги чанде?

-Жыго һисоб быкәмон ки, хәбәм сәј! Сыхани ҹони бывот.

-Чандә ружонин бә фикры-хыјолим ки, ым чокнә које ки, Бокујәдә гырд ашишије, һич хәбә-әтә ни, һички сәдо бешејдәни, һички ҹымән дојдәни. Охо ым Кәмал Әбидулла бә вәзифә оме бәпештә кали бәбәзоклон, сәгуријон, дикдивизон мәјдонышон гәтәбе бәштә сә ки, тәвә бијән, таштә бијән, Һәмзә хыјо карштејдә…

-Есә ыштә ым вотәјон пегордын, сәросын мыни ки, чич вотеј пијејдә? Деғәдә нә хыјо каштејдәнин, нәән зынејдәнин ки, тәвә-таштә бочије бо хыјо каште?

-Имкон быдош, бәвотем. Зә, кәхәлизи деғыж, бә јоды ни, чы мәрәкә рост кардәшонбе ә мерд бә вәзифә омеәдә? Гәвбәгәвышон доәбе ки, мәвотбән, Кәмал Әбидулла бә вәзифә оме гыләј јолә шансе бо толышон. Әве бәпе мандә толышон һәммәј дәбастын ыштә гәви, һич ҹымән ныдән, гуш быдән әнҹәх бә жәләвонон, әвонән толышон гуја бахтәвәр бәкан! Һәни нә јол ныманде, нә рук, нә ҹывон ныманде, нә пи, нә сипириш ныманде, нә сипијәсә, нә мерд ныманде, нә жен, һәммәјышон “дәхыснишоне”, роһат бин. Әстәғфуруллаһ, кам мандәбе Әбидулла елон быкән Саһиббәзәмон! Жыбызын, һәмә коонышон сәбәро кардәбе, әве чангышон дәноәбе бәјәнды ки, ки јол быәнине? Әве бә фикры-хыјолбим ки, чич бе чә «уникал шанси» охој? Бәлкәм ты бывоти бәмы?

-Бәвәдә һежо нывыштәмбејәни ыштә нәзәр, чы еһтијоҹ һесте ки, ижән сәнибәтон бынывыштым?

-Зә, ты дештә ағыли мәпам. Бо жәләвонон һаруж тикрор кардеј лозиме ки, ғасбу жычиј манде чәвон гушонәдә, гушовә бе елашкијәј чәвон гушоно. Сыфтә-сыфтә бәмы бывот һәлә, кијехо ым Әбидулла?

-Әј зынә ружику һич шәкым быәни ки, толышон лап јолә дышменон гыләјније! Ыми де мәсулијәти вотејдәм! Лап чә хугә пантыркостон гыләјније! 

-Һа бәшты ағыли ғырбон, һәлә бывот…

-Ә Кәмал ки һесте, мышовир тәјин кардә ныбыә, камиши ко кардыше Озорбојҹони Милли Елмон Әкәдемијә Нәсими номәдә Зывоншыносәти институтәдә директор. Ты зынејдәш, чичоныш кардә әјо?

-Бывотәни!

-Һежо бә ко бешә ружи чанә ки толыш ко кардејдәбе әјо вәзифәдә (шобә мудир, белмә мудир), һәммәјыш тожнијәбе вәзифәо! Зә, һәлә толышон бымандын бә кәно, Толышыстони зәминәдә жијә чанд кәс тыркән һестбебу вәзифәдә, әвонышән бекардәбе коо. Охојәдә гыләј сәлјоныж мандәјбән, әвышән бекардә!

-Зә, ымони бывотәни!

-Һа, вотыме! Есә дәрәсәјш ки һа, һежо жыго, һәләбәсә дышмен ни бә толыши һәмон ә Әбидулла? Чы одәмчә зәндиги-зәһләш шејдә толышику! Һәмән иглә толышику не һа, һәмән бә зәминәдә жијә һар кәсику, лап тыркикујән! Ышты зынәјку, жәләвон руж бәбәме јәне бо толыши?

-Жәгобу, бәс Боку мијонәдә жијә толышон јәне хәбәдо нин чәј жыго коонку? Хәбәдобун, бочи жәго һәвәлә-гәвәлә вотејдән? Хәбәдо ныбун, бочи бәпе хәбәдо ныбун?

-Чымы ком ни дејәвон, бәболышон бәштә ыштә гиј! Һәлбәттә, азән жыго фикир кардејдәм ки, чокиш әв әби, әвон сыфтә умутәшонбәј, кије ым одәмчә, чыконҹо бешә, бә коврә “дәшә”, чы әмәли сојбе, тосә бә вахти чы гулоно бешә, чәјо вотәшонбәј ыштә сыхан.

   Әмма чич быкәм ки, һежо Әбидулла и кәрә бәвон сәлом донҹән, ағылышон сәо беше, дәмандин шымши жәј бәштә чо јани, чиче-чиче Әбидулла сәломыш доә бәвон! Чәвон вырәдә ком ағылмандә толыш быәбәј, бәпе деәј даст гәтенҹән, ҹонибенәфәсә роснијәшбәј ыштән бә һони, чок-чоки шыштәшејбән ыштә дастон. Шыште чичеје, ғусл доәшбәј бәштә, ыштәнән мардә ғусл! Интаси, аз чич бәзнем карде? Чымы дасто чич омејдә? Бә жәләвони ағыл доәкәс ним ки?

-Ты мәвот, аз нывотым, бәс чокнә быәнинин жыго коон? Ты бевәҹ мәкә ыштәни, аз бевәҹ ныкәм ыштәни, бәс чокнә бәбе чы хәлғи охој?

-Зә, сәлјоныж, бәмы кәп омејдәш? Кејнә быә ки, тынән ыштәни бевәҹ быкәј? Һежо дојдәш мыни бә нав, дымжононән һәммәј бәмы дојдән! Тынән бејдәш Суфи Сәјдәли!

-Зә, нәнәмардәј зоә, ышты хәбә није, дәшејдәниш бә ФЕС, әве зынејдәниш ки, бәмы дымжон доәкәс чанәје? Зәрфәти бә и тәрәф, чокә гәпон жәјдәш, һәлә тикәјән бывот чы Әбидулла һәхәдә!

-Чорәм чиче, бывотомәни. Боты лап ошко быбу вотәјнә, жыго бывотым боты: Чәмә дијәдә гыләј мерд һесте, номыш Кәмале. Бә вахтон ҹывонбе. Гыләј Хыдо фәғыре, де һички кош әбыни, бә һички каги киш әвотни! Чы Кәмали адәтбе, һашәв бә шәвнышт әши бә Тәмәзә мамумон кә. Тәмәзә маму, - Хыдо рәһмәт быкә әј, - хыјзонијән хосјәтбе, мол-мәлә вырәбәвырә карденҹән, әныштин ыштә шангонә әһәјн, әлбәһол дәәшин бә јонго. Чәсәјән һәммәјсә бәнав әшти ә рәһмәтулла, пәс-моли бејәкәј бә шәвчо. Әве, рәјрә әһыти ки, рәјрән әште бызны. Кәмал ғоччәғән шангонә һарденҹән, рәјрә әвој бәчәвон кә бә шәвнышт. Камишәвој әныштин, Кәмалән “Аврорә” кәше-кәше әнышти гыләј кычәдә. Әғылон кон гыләјни гыләј китоб пејәгәти, дәәманди бо һанде, Тәмәзә маму рыкыш әвој: Ымән гыләј бәдбәхтәтије!, - озик әвој. Әғылонән мәҹбур әбин, рәјрә дәәшин бә јонго. Бә Кәмалијән әвотин, бешеәдә һәмуш быкәјш ишығи! Кәмалән һа әнышти-әнышти, чәјо һәмуш әкәј ишығи, әши бәштә кә!

   Һа, чы Әбидулла ко мандејдә бәчәмә Кәмали шәвнышти! Ыштә гушәдә гушовә быкә: Кәмал Әбидулла бә вәзифә омә ки, “Кәмалә шәвнышт” быкә әјо! Јәне ыштә ружи дәвоны. Бә чоки кардеј дастош әвони, һич бәчәј ағылән әвони. Чумчыко, вотыехо, ым хәонәхо толыши дышмене!   Имконыш быбо, һа, бевәҹи бәка, быми шәкы ныбу! Јәне шәвнышти охојәдә, бызно карде, обәкыште толыши чој, гин бәбе, бәше.  Әв омәни ки, “уникал шанс” быдә бә толышон! Әксинә, имконыш быбу, толышон туми бәбырне. Быдә тикәјән ыштә вырәј ғојм быкә, бәвиндеш, чичон бәва бә толышон сә!

-Зә, бывот ымони, быдә обу чымы дыләни!

-Интаси толыши бәхти вардәше гыләј мәсәләдә.

-Әв чы мәсәләје жәго?

-Ымән әве ки, толыши бәхти бәвәдә вардәше ки, чәј дышменон һәммәј һежо бәнә бә Әбидулла (Авдылла…) камсәрин, нығылә ағыли сојб нин! Чыми әломәтән һежо бымәдәј ки, жәләвонон гырдә кардејдән бәштә сә зинә-пәјнә пәјни дыләо бешә мелыон, жыго зынејдән ки, демијән толыши ко һәлл бе! Ыштә гијәкәвоки бәвинден!

-Һа, Хыдо рози быбу ыштыку!