ДАРД ИГЛЭ БЭБЕ, ДЫГЛЭ БЭБЕ...

 

Амјәзо

ДАРД ИГЛӘ БӘБЕ, ДЫГЛӘ БӘБЕ...

Гәвчәрәз

-Јалла, Амјәзо! Чиче ижән де осмони шејдәш, һамсијә кефијән хәбә сәјдәниш!

-Јалла, хосә Амјәзо! Һич мәвот! Валлаһ, сәм анә дәпушијә ки, сыпә һич кулә сәј зынејдәни чымы дасто!

-Чич быә ижән?

-Зә, коми бывотым, ком быманды? Дијә кардејдәм бә зәмонә шемони, дијә кардејдәм бә гырдо-кәно, бә һамсијә хәлғон, одәми дыл кәш окардејдә, пијејдәше быпәры! Дынјо коон жыго бә нав шејдән ки, шәв-руж чәвон барәдә нывыште ками кардејдә. Һа нывыштејдәм ки, быдә чәмәкијонән баһандын, хәбәдо быбун зәмонә вағеонку. Чә тәрәфоән дијә кардејдәм бәчәмә кали толышон, ангыштә бә ғыч гәтејдәм! Јәне дынјоәдә шә һодисон һич тәсирышон бејдәни бәвон?

-Бој жыго быкәмонәни. Ты гылә-гылә бывот ыштә сыханон, азән ғасбу жычиј сәрәсәјм.

-Вотејро сыхан анә веје ки, һич ыштәнән зынејдәним, коми бывотым, кон гылә огәтым бо пешо? Лап бәнә виләсәгиним!

-Зә, тәһәри быкә, пәјдо быкә чә вилә тыки, гылә-гылә гәп быжән, шәвнышти гәвчәрәзејәни...

-Гәвчәрәзебу, бәвәдә ҹо мәсәлә. Һејраним бә толыши шәвнышти! Ымруж һырдәнон гыләјни бомы вығандәше Интернетәдә чәмә кали толышон бардә мызокирон мәтн. Ҹо чијон нојдәм бә и кәно. Әнҹәх иглә чиј вотејдәм бәты. Чандә толышон орзувони бардејдән ки, и быбомон чоке! Бәмынән танә жәкәсон һестин ки, мәвотбән, аз ыштәни бә кәно дојдәм, пијејдәмни и быбун толышон!

-Охо ты ыштән һежо толышон сәдо кардејдәш бә ијәти!

-Һа, Хыдо рәһмәт быкә ышты ә азизә пыә! Аз ним бәгәм шәв-руж әвони сәдо кардејдәм ки, и быбәмон? Интаси аз чәј думојән вотејдәмхо!

-Чәј думо чиче ки?

-Зә, дард һежо бымәдәјәни! Һар кәс ҹури сәрәсејдә ым “ибеј”! Ибе мәно ым ни ки, бәпе һежо иврәдә быбәмон, “дәчыкәмон” бәјәнды! Одәмон дејәнды ибе һестыше ҹо-ҹо формон ијән чәмон. Сыхан ки шејдә чәмә хәлғику, һәлбәттә, әмә де веј толышон нышт-әшт карде бәзнемон, кардәнинимонән, ше-омәмон быәнине, ымән лап чок, хәј-шәр һесте, ымән воҹибе, һаканә бә иврә искани чај пешомәнинимон, ымән һәммәјсә чок! Демон һәммәј рози!

-Бәс дечи рози ниш?

-Һәлә бәшты бы парси ҹәвоб ныдоә, иҹозә быдә, гыләј ҹо дарди бывотым боты.

-Һа, бывотәни.

-Бы навони гыләј ҹывонә толыш занг кардејдә бәмы ки, Толыши луғәт лозиме бәмы, һесте шымәку? Сыхани рости, гәдәј зыкомбим, гынијәбим. Ын сыханон мәсенҹән жыгобызын чок бим, әштим ныштим јонго димисә. Шојбәсә бим ки, шык бә Хыдо, пәјдо бе гыләј луғәт һандәкәс! Вотем, лап чок, һесте. Воте бә чанде? Вотем, һичи лозим ни, бој быдәм бәты. Воте, конҹо бејдәшон шымә? Вотыме ыштә быә вырә. Әлбәһолән парсәјм ки, ты конҹо бејдәш? Мәлум бе ки, чымы жијә вырәј лап незијәдә бејдә. Вотем, һа, бој, быбә, чымы билә. Чич бывото чоке? Чымы һәлә вахтым нибәбе бом әјо. Имконы быбо, бијә ә китоби бынә Фылонкәси тоно, аз чәјку пебәгәтем!

Бә Амјәзо ҹон, дынјо гарде бәчымы сә, дылым бә танг омәј! Зә, ымән сыхане? Аз бы мерди һәвој луғәт дојдәм, сини бы вахтәдә сәбин бәпе һәлә бышум ыштән егыным чәј думо, луғәти быросным бәј! Ја ым хонәхо пијејдәшни аз бызным кије ым луғәти пијәкәс, јаанки ғасбу ло гәтејдә демы?

-Зә, фик мәдә, ҹывоне, бәлкәм һежо жәго сәрәсејдәбу дынјо коон. Бәј һәғиғәтән лозим быбо, боме ыштән бәсте ыштыку. Чокиш ыме, ты “ибе” барәдә гәп быжән...  

-Быжәнымәни, чич вотејдәм? Тынән чок зынејдәш, азән бәсә ыштысә бевәҹ зынејдәним ки, сыхан шејдәбу чәмә хәлғи талеку, чымы бә пе вотә чијон әзынинхо чәј тале һәлл карде! Чәмә вәзјәтәдә быә хәлғи нымојәндон ибе бәзнен әнҹәх ИДЕЈӘ әтрофәдә! Чандә вахтонин, аз бә јаһум ки, чәмә хәлғи һестыше иглә ро, әвән ОЗОДИЈЕ! Јәне, Толыш озод быәнине, мыстәғилә Толышстон быәнине! Зәмонә ки жыго шејдә, Хыдованди жәгоән бәбе! Зә, јәне Гырҹистони сәчынонән дәрс ныбин бочәмә толышон? Аз чич быкәм ки, толышон гыләјни егынијә Илһами думо, ә гыләјни чәшыш пантыркистә мыхолифәтәдәј, семинә гыләјниш де Рәсули бә чәшбәвонеје... Есә ты чич вотејдәш, дејәвон и бе бәбе?

-Бәс ышты вотәј чиче?

-Быдә һәмә толышон бымәсын ки, и кәрән ә парси ныдән бәмы. Әнҹәх МЫСТӘҒИЛӘ, ОЗОДӘ ТОЛЫШСТОН и карде бәзне әмәни! Ки ым идејә ғәбул кардејдәбу, аз һозым деәј бо и бе! Ғәбул ныкардәкәсијән бәбол бәчәј ыштә гиј! Әфа, гырҹијон и бин иглә “Гырҹи орзу” әтрофәдә, зинә һәғиғәт бе чәвон орзу! Чокнә бәвотен, Хыдо хәј быдә бәвон! Әмәнән кејнә и быбомон “Толыши озоди орзу” әтрофәдә, бәвәдә иншалла һәғиғәт бәбе чәмә орзујән!