"Воскресное чтиво" на Толышпрессе : БЫ ЗЫВОНДЭ СЫХАН КАРДЭМ

БЫ ЗЫВОНДӘ СЫХАН КАРДӘМ

Аз толышим, канә толыш,
Гәпым шине, зывоным хош.
Һафто соре бә толыши сыхан кардәм,
Де зывони рузи һардәм,
Ғонәғ шедәм, ғонәғ вардәм.

Ды һәзо пенҹ са сор бәнав,
“Тарыхи пыә” Һеродоти
Бы зывондә сыхан кардә хәлғыш виндә.
Ве ғәдиме Толышәдә жимонәти,
Чымы һандәj, чымы зынәj,
Чымы мәсәj бәмы вотдә:
Куч кардә хәлғ бәни толыш,
Иjо-әjо шәни толыш.

Болә сурфә, болә хончә Толышәдәj,
Хәj-бәрәкәт әчәj кәдәj.
Мысә ғабон, чы туләдә сохтә ғабон
Дәчыниjә быән кәj ләмәсә: -
Нимчә, пиолә рәфә сәпе чы сә–бә сә.
Ғонәғ бышош Толышәдә,
Чы кәj вәjу бәште кәдә,
Бәше бә со, бәва боты
И ғаб һуллә, шинә әjу,
Сеф һуштули, инҹи, әно.
Дәбәчыне сурфә кәно.
Пебәтате бәсә бони,
Бәва jемиш де зомсони.
Һәлә диәкә чы кәj вәдә бә рәзә до,
Ғыбон бышум аз бә Хыдо!
Еһаштәше рәзи ғырсә
Бызпыштонә ангә һушә.
Бә куә боғи диәкә һәлә,
Еһаштә ку һытә бәнә пәсә гәлә!

Һа кәj соәдә лимоә боғон лимо рәсә,
Һәмә зарде, ләзәт доjдә де чаj һарде.
Вылә мәнғәл реч-реч ноә быә ләми кәно,
Музон һәмә бә вызвызин,
Рәсә амбу гырдокәно.
Доон бынәдә - кандулондә муз за доjдә,
Елашкеjдән доj хычәдә.
Боән бынәвән чы со–бә со,
Диәкән, һәмә һа кә-бәдә, һа со-бәдә
Овон һесин, ресбәресин.

Һафто соре бы зывондә сыхан кардәм,
Аз гәп жәjдәм, кеф-әһволон хәбә сәjдәм.
Кон зывондә сыхан быком,
Бы зывондә бәчәj мәно дәрәседәм, сәрәседәм.

Чымы билә, чымы боjли, бы зывондә
И мәнәдә ве сыханон
Певыло быән бы мәһоли.
Чәj һар ләһҹә хосе, шине,
Диә мәкә ки, ве сыханән арәо бешә, гине.
Зывон һесе, әчәj вотә хәлғән һесе.
Зывон хәлғи бе-ныбеjе,
Бы барәдә сыхан веjе.

Нәнә демы бы зывондә нозәш кардә,
Мыныш довниә.
Дештә кули мыныш новниә.
Вәjә маһнеон бы зывондә вотә әбин,
Де зывони бә jәнды кә кытә әбин.
Де зывони обод әкәjн,
Кул-кымотон сутә әбин.
Де зывони иморәтон дутә әбин.

Бы зывондәj Толышәдә мәһәллә, ди,
Голә номон, ру, тәпә, дә, чолә номон.
Бы зывондәj ләлгылә ном, гылгылә ном,
Толышәдә бә толышие һәмә номон.
Пегәтәмон “Ланкон” номи;
Әчәj мәно чы бынәдә “Леjнәкон” ни, “Лангконе”,
Jәне “гәми мандә вырә”, “ланг бә тоне”.
“Ланг” – “мандеjе”, “кон” – “мәконе”.
“Ҝөjшабан”иән бынә номыш “Гомушәвоне”.
Номон гардән.
Сәбәлынгә дәшән бә гәв, бә ҹо варде.
Бәрпо карде әбыни, әв вырәш гәтә сыханондә,
Бы зывондә.

Чы Толыши выжорондә, ве вырондә
Һа кәс дештә ләһҹә вотдә һар сыхани.
Бәчәj горыш де моә шыти дәшә бә гәв.
Нәнә ләjләj де ләһҹәш жә һа руж, һа шәв.
Һафто соре де зывони умур кардәм,
Һаҹо шедәм, һаҹо гардәм.
Ысә вотдәм, умутәмон ын зывони,
Иjо сырә гәтдә мыни…

Чәмә зывон де “Әлифбо” бә әдәби һол дәбәше.
Чы Толыши һар вырәдә де и ләһҹә гәп жедәнбу,
Әв әдәби зывон бәние.
Жәғо ныбо, һар ләһҹәдә жәғоән бәше,
Де гәзети, де ружномә чымәдә чи бенибәше.
Jолә синон тәрг әкәнин ыштә вотәj,
Чыми вәjән әбыни сәj.
Шатә тоғә шиви вахти сәрос карде һосон бәбе,
Сыраф ки бе, әj әбыни бә чәм варде.
Сыхан ки бы зывон дәше, бенибәше тосә марде.
Боәнән һәмә ын зывони
Огәтәмон бәнә ыштә шинә ҹони!