ТЭСЭКЭС ДЭЧЫКЕJДЭ СЫМЭ ПУШИКУ, ОЗОРБОJДЖОНИ hУКМЭТЭН ДЭЧЫКЕJДЭ “АБИJОНКУ”…

ТӘСӘКӘС ДӘЧЫКЕJДӘ СЫМӘ ПУШИКУ,
ОЗОРБОJҸОНИ ҺУКМӘТӘН ДӘЧЫКЕJДӘ  “АБИJОНКУ”…

     Ғаjдәjе, бәвотен, тәсә одәм дәчыкеjдә сымә пушикуjән! Һәлбәттә, чы фоjдә бе бәзнеше сымә пуши бо тәсәкәси ҹони? Конҹо винде быә ки, сымә пуш перохны одәми? Ҹо тәрәфоән диjә кардеәдә, чич быкә ә бәболәжә тәсәкәс? Мәҹбуре ки, һич ныбо дәчыкы жычиjку ки, бәлкәм перәхы чәj ҹон…
     Озорбоjҹони һукмәт есә мандә чә һәмонә тәсә одәми вырәдә. Дынjоәдә һәни мандәни жәго гыләj сәбешә одәм ки, шәк быбә бә ын һукмәти охоj рәсе! Чәшәчиjә коjе ки, бә ҹонкәныше ын һукмәт, сәкәротәдәj. Интаси анә веjин чәj гынон ки, ҹоныш бешеjдәни ки бешеjдәни… Ғаjдәjе, саjри-ваjри бәвоте ҹонкәныш кардә шәхс. Jәни гәвомәj бәвоте! Ын һукмәтән чандә вахте одымжон омеjдә га бә Кобәсони, га бә Ғәрби, гаан һич ыштәнән зынеjдәни чуне! Һа бә дымжонеһа! Чандә соронбин Әмерикә мандәбе чәj пештәдә, шинов доjдәбе бәj, һушкә кардеjдәбе әj ки, быкә ыштә зынәj. Әвән бә шохәсобе мәмләкәтәдә, бә дәрәсәкәси дәрәсеjдәбе, дәнырәсәкәсиjән ҹыфтә ғандеjдәбе. Толышон вотәjнә, һушә бә пе кыләш зынеjдәныбе! Вотеjдәбе, иjо азим, Бағдадәдән куjә хәлифә!
     Сорон дәвардин, дәгиш бе дынjо. Әмерикән дәгиш бе, тожә президент омәj әjо бә һукмәт. Чәшәвәно кардыше чәмә Сиjоли билә бә әтрофи, чәj нәзәр пехәвиjәj бә Озорбоjҹони, бәне, чиче, зә, атәмуjә кардәше ын һукмәти, чәj буjәвулә емандә бә мәһоли! Ын бу омә бешә де бә Әмерикән, егәтәше әврән! Чич кардәнинбе ә фәғыр? Мәҹбурбе ки, тәмиз быкә ыштә мәмләкәти мырдовику. Тикәjән жәго шәбәj, дынjо һәммәj дим гордыниjәнинбе Әмерикәку. Бочи ки сәбарзи вардеjдәныбе бо Әмерикә жәго һукмәтон пештәдә манде! Әве Сиjолиjә билә вотыше ыштә сыхан, пекуjәше ләғы бә Озорбоjҹони һукмәти, шодоше әв бә Каспи миjон! Есә һукмәт мандә бәнә сипиjә вокыри ғәзинә дыjо миjонәдә, зынеjдәни чуне дим быгәты. Вырән мандәнихо! Мыддәти дәманде бә уруси һанде, бәне не, нише фоjдә, урус һәни һәмон урус ни: нә рышвә пегәтеjдәни, нәән пиjеjдәшни бә иҹо быгәтын чәj номи де жыго мырдови бә иҹо! Мандәбе гыләj Тыркиjә, есә ыштә ҹони һаjәдәj әвән! Ымру- маштәше! Хыдо бәзне, огәте бәзне ыштәни, jа не. Зәмонә ки жыго шеjдә, чәтин огәте бызны. Чәврәj һукмәтән һа бә ҹонкәныше ки, перохны ыштә мәмләкәти, әмма чәjән нише фоjдә. Jәни, чә чиj һыкм ки омә Петоно, бәндә әзыни бәj даст росне!
     Мылхәс, Тыркиjән Озорбоjҹони һоләдә ни. Гәвәдә вотеjдә  “боә”, “боә”, интаси чәвон зывоно бешә “боә” сыханику һәниjән веj омеjдә нати иjән ғази бу, некники Озорбоjҹони тыркон бу!
     Әли Насири вотәjнә, чич быкәмон, чич мәкәмон, Озорбоjҹони һукмәти есән дим гәтәше бә Авропә. Чандә соронин Авропә тәләб кардеjдә ки, Озорбоjҹони һукмәт ғанун ғәбул быкә  “Миллиjә камиjон”  барәдә. Чумчыко әмә чок бәләдимон бы һукмәти! Бә вахти әмә веj вотымоне бә авропәвыжон ки, зә, одәм быбән, ном мәнән бә хәлғон “камиjон”, хәлғ әзыни бе “ками” jаанки “веjни”.  Чумчыко Хыдо хәлғ кардәше әвон һәммәj, Ноәше бәвон иглә ном – “хәлғ”. Гуш ныдошоне бә сыхани,  кардышоне ыштә вотәj. Есән тәләбән кардеjдән ки, ғанун ғәбул кардә быбу.
     Һәлбәттә, әмә чок сәрәсеjдәмон ки, Авропә тәләб ыме ки, һуғуғон доә быбун бә Озорбоjҹони хәлғон (авропәвыжон зывонәдә бывотомон, “миллиjә камиjон”). Озорбоjҹони һәмонә Каспиjәдә тәсә һукмәтән есә  ыштәни нез нишо доjро бә Авропә дәмандә парламентәдә мызокирә карде һәмонә ғануни. Интаси бәштә нытфә уjғун гыләj ғаjдәдә, депутатон ноәшоне бә и кәно “миллиjә камиjон”, пиjеjдәшоне дәгиш быкән “Миллиjә камиjон һуғуғон мыдофиә барәдә Авропә чарчивә конвенсиjә” бә и тәрәф. Парламенти дәгиш кардәше чә ғануни ном, умжән кардәше һәмә “камиjон”  бә и вырә, ғәjмәнә пиjеjдәше иглә ғанун ғәбул быкә чәвон һәммәj барәдә. Жыгоән беәдә, мәлуме ки, Озорбоjҹони әнә хәлғон то кардә беjдән бә и пәлоси де ҹо “камиjон”, иминә нубәдә де “сексуалә камиjон”! Парламенти узвон дәмандән бә до-дымжон бә Авропә ки, “әвон ыштән беғырjәт, беномусин”, пиjеjдәшоне ки, әмәнән быбәмон чәвон то. Доәшоне бә нав ижән Масали депутат Ә. Абиjев. Әвән вотеjдә ки, бы ғанунәдә сыхан шеjдә “абиjонку” (сәһв емәғандән дечәj фәмилиjә, мәвужи, ым ҹо “абиjонин”!). Вотеjдә ки, “чәмә хәлғ бәштә рәво винде әзыни ки, озоди быдә бә “абиjон”!
     Һандәкәс парсе бәзне ки, бәмә чы аидиjот һестышоне ын мызокирон?
     Мәсәлә бымәдәj, ыме чы мызокирон мәғсәд ки, һукмәт бывоты бә Авропа ки, виндеjдәшон, чәмә депутатон, һежо хәлғ ыштәнән рози нин ғәбул быкән жәго гыләj ғануни. Мадәм ғәбул карде әбыни “абиjон” барәдә ғанун, бызын, әзыни бе ғанун “миллиjә камиjонән” барәдә! Демиjән тарән сутеjдә бә һышкә офә! Хәлғон мандеjдән бә и тәрәф, jәни беһуғуғ, виjәвон гыләj вәзjәтәдә! Ымән чы мәсәлә мәмәдғоли! Озорбоjҹонәдә ки бәзне воте ки, һукмәт тарсеjдә “абиjонку”? Һәлбәттә, һички! Тарсәбәj, бәвәдә Боку кучон пур нәбин де “абиjон”! Әксинә, һукмәти веj пиjеjдәше ә “абиjон”, чәвонку чокән истифодә кардеjдә бәштә сиjосиjә рәғибон вәjнә мыборизәдә. Авропәдән чок зынеjдән ки, “Озорбоjҹонәдә проблем ни “секси” саһәдә”! Jодоон бешә мәгәр Бокуjәдә “абиjон” нымоjишон? Чы һукмәти дард, тарс-ларз хәлғонин, хәлғон! Әj пиjеjдәшни ки, ғанун быбу хәлғон барәдә!
     Интаси иjо һесте гыләj мәсәлә ки, Озорбоjҹони һукмәт жыго бә фикире ки, ғәjмәнә һички дәрәсеjдәни чәj ниjәти. Дыjоәдә тәсәкәс жыго бәзне ки, һежо һәммәj тәсеjдән! Әве ағылманд зынеjдә ыштәни. Һәни зынеjдәни ки, әмә чок сәрәсеjдәмон чәвон ниjәти, һестымоне имкон ки, сәроснәмон че Авропә ә әвомә мәхлоғиjән! Чокнә бәвотен: быдә әвон быкән ыштә зынәj, әмәнән бәкардемон ыштә зынәj! Хыдо бәки бәдо, әj бәвиндемон Хыдованди лап бы незә вәомәдә…